Problem przemocy domowej towarzyszy ludzkości w zasadzie od zawsze. Nadal stanowi jednak przedmiot wstydu. Ofiary próbują najczęściej ukryć przewinienia swoich oprawców. Ten trend na szczęście ulega poprawie, coraz więcej się o tym mówi, pojawiają się kampanie społeczne uświadamiające, że winni przemocy są jedynie oprawcy, nie ofiary. Jednak krucha psychika ofiary jest kwestią wymagającą delikatności.
Dokument służbowy, który wypełniają najczęściej funkcjonariusze policji, kiedy stwierdzą zaistnienie przemocy w rodzinie to Niebieska Karta. W praktyce dokumentację tą mogą założyć także pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, czy pracownicy oświaty. Rejestruje się w nim wszystkie fakty, zaistniałe w sytuacjach związanych z faktem stosowania przemocy w rodzinie. Co ważne w Niebieskiej Karcie rejestrowane są także realne szanse na ponowne zaistnienie przemocy, służy ona ocenie sytuacji danej rodziny. Ten dokument jest bardzo ważnym dowodem podczas późniejszych spraw sądowych.
Założenie tego dokumentu służbowego nie jest jednoznaczne ze złożeniem na policji zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Na jej podstawie nie zostaje automatycznie wszczęte postępowanie karne, stanowi ona jedynie informację dla organów ścigania, że w danej rodzinie dochodzi do przemocy, co jest przyczyną objęcia danej rodziny opieką. Do obowiązków dzielnicowego należy najpóźniej w ciągu tygodnia od momentu założenia Niebieskiej Karty nawiązać kontakt z taką rodziną, to on powinien roztoczyć nad nią pieczę. Dzielnicowy powinien monitorować sytuację rodziny, a także udzielić im pomocy, jakiej potrzebują. Wizyty takie mają miejsce raz w miesiącu.
Od 2012 roku, zmieniono sposób przedstawiania danych statystycznych związanych ze zjawiskiem przemocy domowej- przypadki rejestrowane są na podstawie wyłącznie policyjnych danych. W 2019 roku policja zarejestrowała 88 032 Niebieskich Kart, z czego 65 195 zgłoszeń dotyczyło przemocy wobec kobiet, 10 676 przemocy, wobec mężczyzn, a 12 161 założonych dokumentacji dotyczyło zjawiska przemocy wobec małoletnich. Liczba istniejących w 2019 roku Niebieskich Kart w zasadzie utrzymuje się na stałym poziomie, w stosunku do roku 2018 (wtedy wypełniono 88 133 karty), natomiast spadła w stosunku do roku 2017, gdzie wypełniono 92529 dokumentacji.
Prawie 14% założonych Niebieskich Kart dotyczyło przemocy stosowanej na małoletnich.
Większości z nas przemoc domową kojarzy się wyłącznie z krzywdzeniem kobiet i dzieci. Nie ma się co oszukiwać, przypadki te są przeważające w 2019 roku przemoc wobec kobiet stanowiła powód do założenia 74% Niebieskich Kart, prawie 14% dotyczyło przemocy stosowanej na małoletnich. Jednak nie należy zapominać także o krzywdach wyrządzonych wobec mężczyzn, które okazywały się 12% przypadków.
Musimy jednak zdawać sobie sprawę, że do założenia dokumentacji, nie dochodzi w każdej sprawie, która tego wymaga. Ważne jest także uzmysłowienie sobie, że przemoc to nie tylko pięści. Niewyobrażalną krzywdę mogą zrobić ciosy zadawane psychice. Wszczynanie awantur, bezpodstawne rzucanie epitetów, celowe obniżanie wartości drogiego człowieka- przemoc psychiczna. Jest to zjawisko bardzo skomplikowane, złożone oraz bardzo trudne do udowodnienia. Ten rodzaj przemocy jest najczęściej stosowany wobec mężczyzn. Musimy jednak wiedzieć, że rany duszy bolą równie dotkliwe, co te zadane ciału, a goją się na pewno trudniej.
Założenie Niebieskiej karty jest pierwszym krokiem zmierzającym ku lepszemu, jest prośbą o pomoc. Oprócz monitorowania ze strony dzielnicowego, na podstawie Niebieskiej Karty możliwe jest umieszczenie ofiar przemocy w specjalnych ośrodkach, tak by odseparować je od oprawców np. przeniesienie dzieci do dalszej rodziny, czy zapewnienie im rodziny zastępczej. Do obowiązków urzędników należy także powołanie zespołu specjalistów składającego się m.in. z pracownikami ośrodka społecznego, czy pracowników oświaty w celu ustalenia indywidualnego dostosowanego do tego konkretnego przypadku planu niesienia pomocy.
Musimy wiedzieć, że założenia Niebieskiej Karty nikt nie może nam odmówić. Co ważne, kiedy podczas niebezpiecznej sytuacji w naszym domu wezwana zostaje policja, to jej obowiązkiem jest zapewnienie bezpieczeństwa ofiarom. W naszym interesie jest, żeby oprawca został zatrzymany, jeżeli stanowi dla nas realne zagrożenie. Od lat niezmiennie główną przyczyną przemocy domowej jest alkohol. W 2019 roku sprawcy przemocy, czy podejrzewani sprawcy przemocy po alkoholu stanowili prawie 60% wszystkich przypadków.
Posiadanie Niebieskiej Karty dla ofiary jest bardzo ważne, ponieważ świadczy o tym, że nie jest sama, a jej problem jest zauważony. Jest to pierwszy krok zmierzający do rozpoczęcia nowego, wolnego od przemocy życia. Nie musimy być zdani na samych siebie, jeżeli mamy potrzebę należy i warto prosić o pomoc. W razie wątpliwości można skorzystać z infolinii 800 120 002, gdzie pracownicy udzielają szczegółowej i fachowej pomocy, odpowiadając na wszelkie pytania związane z przemocą w rodzinie oraz na te dotyczące założenia Niebieskiej Karty.
Karolina Zatoń
Dodaj komentarz