Leczenie uzależnień jest procesem złożonym, wymagającym dużej cierpliwości i silnej motywacji od osoby uzależnionej. Nałóg nie pojawia się z dnia na dzień, lecz wykształca się miesiącami lub nawet latami. Podobnie jak rozwój uzależnienia można podzielić na etapy, tak samo i w jego leczeniu można wyróżnić pewne fazy.
Specjaliści w dziedzinie leczenia uzależnień i psychologii klasyfikują proces leczenia na różne etapy. Najogólniej fazy te możemy określić jako: akceptację, zmianę i rozwój. Jeden z podziałów skupia się na przemianach o charakterze biochemicznym, jakie zachodzą w mózgu osoby uzależnionej. Zwraca na to uwagę i szeroko opisuje w swoich publikacjach jeden z najlepszych w Polsce specjalistów terapii uzależnień, psychiatra Bohdan T. Woronowicz. Warto zaznaczyć jednak, że każda osoba jest inna i etapy te przechodzić będzie w sposób indywidualny. Punktem wspólnym i najważniejszym jest moment dostrzeżenia problemu przez osobę uzależnioną i samodzielna decyzja o walce z nałogiem. Zmuszanie przez bliskich do podjęcia terapii najczęściej kończy się niepowodzeniem.
To początkowy, często najtrudniejszy etap. Przypada mniej więcej na pierwsze 15 dni od momentu odstawienia używki. Pojawia się rozdrażnienie, uczucie zagubienia, niepokoju, obniżona kondycja psychiczna i fizyczna. To czas intensywnej detoksykacji organizmu.
Kolejny etap określa się mianem „miesiąca miodowego” i trwa do około 45 dni. Jest on znacznie przyjemniejszy, ponieważ zwykle osoba uzależniona zaczyna myśleć optymistycznie i dostrzega sens w podjętej terapii. Mózg zaczyna produkować nadmierną ilość neuroprzekaźników. Zwiększa się pewność siebie i przypływ energii. Zdarza się jednak, że pod wpływem tych emocji osoba uzależniona zapomina o trwaniu terapii, myśląc, że zażegnała problem i przerywa leczenie.
To następna zmiana w psychice uzależnionego, znów trudna i pełna zwątpienia. Jej czas określa się między 46 a 120 dniem terapii. Produkcja neuroprzekaźników stabilizuje się, co wpływa zwiększenie świadomości. Pojawia się brak wiary we własne możliwości, dostrzeżenie ogromu pracy i wysiłku, jaki trzeba jeszcze włożyć proces leczenia. W tej fazie dochodzi do największej ilości powrotów do nałogu.
Następny etapem jest przystosowanie, która szacowane jest na kolejne 4-6 miesięcy. To spokojniejszy okres trzeźwienia, psychika stabilizuje się, osoba uzależniona zaczyna realnie oceniać sytuację. Wraca pewność siebie, poczucie panowania nad sobą i kontrola nad własnym życiem. Czasem w fazie tej pojawiają się problemy w kontaktach z otoczeniem. Może to być spowodowane sceptycznym nastawieniem bliskich do rzeczywistej zmiany chorego. Dlatego tak ważne jest wsparcie rodziny i przyjaciół podczas terapii. Ostatni etap nazywany jest fazą rozwiązań, który może trwać od 6-12 miesięcy, ale i znacznie dłużej.
Osoba uzależniona zaczyna szukać rozwiązań swoich problemów zamiast ich usprawiedliwień. Stopniowo wygaszają się mechanizmy uzależnień. Zaczyna przystosowywać się do zmian i życia w trzeźwości. To czas rozwoju intelektualnego i duchowego. Mogą pojawić się nowe zainteresowania i znajomości, stabilizacja kontaktów rodzinnych i społecznych.
Leczenie uzależnień składa się z różnych etapów i każdy może przechodzić przez nie na swój sposób. Najważniejsze jednak to podjąć działanie i przejść przez cały proces leczenia. To trudne i wymagające, zarówno dla osoby uzależnionej jak i jego rodziny, jednakże warte poświęcenia. Nie należy zapominać, że nawet po zakończonej terapii, praca nad sobą i utrzymanie kontroli musi trwać całe życie.
Artykuł powstał przy współpracy z Ośrodkiem Terapii Uzależnień Arka w Wiśle
Dodaj komentarz