Najczęstsze objawy zawału to ból w klatce piersiowej – dość charakterystyczny, często gniotący, czasem piekący, bardzo często promieniujący do lewego barku, do żuchwy i do palców lewej ręki. Może mu towarzyszyć duszność, uczucie kołatania serca albo zasłabnięcie – mówi Konrad Matyja, lekarz Lotniczego Pogotowia Ratunkowego (LPR).
Lekarze podkreślają, że jeśli mamy do czynienia z osobą, u której podejrzewamy ostry zespół wieńcowy (zawał serca lub tzw. niestabilna dławica piersiowa), należy niezwłocznie zawiadomić służby ratunkowe.
Następnie trzeba zadbać o jej komfort: osoba z podejrzeniem zawału powinna być w spoczynku, czyli w pozycji leżącej lub półsiedzącej. Najnowsze wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji mówią, że na tym etapie, jeśli wiemy, że osoba nie jest uczulona na kwas acetylosalicylowy (aspiryna), można jej zasugerować przyjęcie dawki 300 – 500 miligramów. Lek powinien zostać rozpuszczony w niewielkiej ilości wody lub rozgryziony i popity. Należy zaznaczyć, że nie powinny być to preparaty o spowolnionym uwalnianiu, np. rozpuszczające się dopiero w jelicie. Jeśli tabletka z kwasem acetylosalicylowym nie jest dostępna, najrozsądniej jest czekać na pomoc zespołu ratownictwa medycznego, który dysponuje pełnym wachlarzem leków, jakie można zastosować w ostrym zespole wieńcowym.
W oczekiwaniu na dotarcie zespołu ratownictwa medycznego nie wolno osoby z podejrzeniem zawału zostawić samej! – Ta osoba musi być pod stałą obserwacją, chociażby po to, żeby powiadomić pogotowie, jeśli stan ulegnie zmianie – zaznacza Konrad Matyja z LPR.
– Jeśli doszłoby do zatrzymania krążenia, które niestety jest możliwym powikłaniem zawału serca, należy natychmiast rozpocząć uciskanie klatki piersiowej i oddechy zastępcze, czyli resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO). Optymalne byłoby w tej sytuacji również jak najszybsze sprowadzenie urządzenia AED (automatycznego defibrylatora zewnętrznego- red.) – instruuje lekarz.
Zatrzymanie akcji serca skutkuje ustaniem przepływu krwi i postępującym niedotlenieniem całego organizmu. Najbardziej wrażliwe na niedotlenienie są komórki mózgowe, dlatego już po kilku sekundach u poszkodowanego dochodzi do utraty przytomności. Jeśli w tym momencie nie zostanie rozpoczęta resuscytacja, to po 4 min od zatrzymania krążenia dochodzi do uszkodzenia komórek mózgowych, a po 10 min szanse uratowania takiej osoby są bliskie zeru.
Aby dokonać oceny oddechu, należy postarać się zaobserwować, czy klatka piersiowa unosi się i opada, wysłuchać szmery oddechowe przy ustach pacjenta oraz wyczuć na swoim policzku przepływ wydychanego powietrza. Badanie oddechu nie powinno trwać dłużej niż 10 s.
Jeśli stwierdzamy bezdech, rozpoczynamy resuscytację. Na początku zatrzymania akcji serca u ponad 40 proc. osób przez pierwsze dwie – cztery minuty, zanim dojdzie do całkowitego zatrzymania oddechu, można zaobserwować występowanie oddechów agonalnych. To łapanie powietrza, powolne westchnięcia, pojedyncze, nieregularne oddechy.
Przed przystąpieniem do RKO należy ułożyć ratowanego na plecach, na twardej i równej powierzchni. Uciskanie klatki piersiowej wykonuje się naprzemiennie z oddechem w stosunku 30:2 – 30 uciśnięć na 2 oddechy:
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne BLS można przerwać jedynie w sytuacji, kiedy poszkodowany zacznie reagować, oddychać lub się poruszać. W każdym innym wypadku należy kontynuować resuscytację aż do przejęcia akcji ratunkowej przez ratownika medycznego z karetki lub służb innych medycznych. Kiedy osoba wykonująca resuscytację jest zmęczona, zaleca się pomoc w resuscytacji przez innych świadków zdarzenia nie przerywając RKO. Po udanym zabiegu resuscytacyjnym należy ustawić poszkodowanego w pozycji bezpiecznej – bocznej ustalonej.
Jeżeli w pobliżu znajduje się automatyczny defibrylator zewnętrzny AED należy go użyć nawet w trakcie wykonywania sekwencji 30:2, postępując zgodnie z poleceniami wydawanymi przez urządzenie.
Przyczyną zawału najczęściej jest miażdżyca, charakteryzująca się powstawaniem w naczyniach wieńcowych blaszek miażdżycowych. W momencie trudnym do przewidzenia jedna z takich blaszek potrafi się od naczynia odkleić i całkowicie je zablokować.
Zapobiegać zawałom możemy poprzez prowadzenie zdrowego, higienicznego trybu życia, ale przede wszystkim poprzez częste kontrole u lekarza, regularną kontrolę ciśnienia tętniczego i kontrolę poziomu lipidów we krwi (cholesterol, trójglicerydy).
Źródło: www.zdrowie.pap.pl
Dodaj komentarz